Co-de-mandro
Equisetum arvense
Equisetaceae
Àutri noum : Coussaudo, Coua-de-cavau, Counsòudo, Couëto, Couëto-de-rat.
Noms en français : Prêle des champs, Queue-de-cheval.
Descripcioun :Fai dos meno de tijo. A la fin de l'ivèr, n'en fai sènso clouroufilo que porto d'espigo de 1,5 à 5 cm, pièi au mitan de la primo, trachisson li cambo esterlo, primo e boutisso, emé de ramo verticillado. Pèr la destria de Equisetum sylvaticum fau regarda li guèno que dèvon èstre à dènt negro emé quàsi pas de bord blanc. Li ramo soun emé quatre costo prefoundo e lou proumié tros dèu èstre mai long que la guèno.
Usanço :Soun li mémis usanço pèr la veisselo que la counsòudo, Equisetum ramosissimum. Èi vertuouso pèr ajuda à pissa, pèr apasima li moureno e lucha contro li mau d'os (principe di signaturo : li tros di ramo s'embouiton coume lis os).
Port : Aubret
Taio : 15 à 70 cm
Fueio : ges
Tipe bioulougico : Geoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Equisetum
Famiho : Equisetaceae
Ordre : Equisetales
Coulour de la flour :
Ges de flour
Petalo : ges
Ø (o loungour) enflourejado : 1,5 à 5 cm
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 2200 m
Aparado : Noun
Mars à mai
Liò : Ribiero
- Prado umido
- Palun
- Ermas
Estànci : Coulinen à Subaupen
Couroulougi : Bourealo
Ref. sc. : Equisetum arvense L., 1753
Féuve
Pteridium aquilinum
Dennstaedtiadaceae Pteridaceae
Autre noum : Féuse.
Noms en français : Fougère-aigle, Grande Fougère.
Descripcioun :Lou féuve (m) es uno planto coumuno dins li bos clar e umide sus siliço. Trachis en group bonodi soun rizoumo e fai de gràndi foundo duro en triangle. Si soro soun recampado dessouto, sus li bord di pinulo. Li jóuini foundo soun tipicamen en crosso.
Usanço :Es uno planto proun empouisounanto que caup de l'aquilido (cancerogèno), de la tiaminaso (adus un manco de vitamino B1) e de deriva dóu cianure (mourtau). Èi pèr acò qu'èi jamai estado manjado au nostre. Li rizoumo cue e li jóuini crosso soun pamens manjado, après li bon adoubamen, dins d'ùni pais dóu mounde qu'es uno planto cousmoupoulito. Èi dicho depurativo mai èi pas counseia de se n'en servi. Pamens poudès adouba d'aigo de sueio contro la tavaniho.
Port : Grando erbo
Taio : 30 à 200 cm
Fueio : Foundo
Tipe bioulougico : Geoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Pteridium
Famiho : Dennstaedtiadaceae
Famiho classico : Pteridaceae
Ordre : Polypodiales
Coulour de la flour :
Ges de flour
Petalo : ges
Ø (o loungour) flour : Ges de flour
Flourido :
Estiéu
Sòu : Si
Autour basso e auto : 0 à 1200 m
Aparado : Noun
Juliet à setèmbre
Liò : Champino
- Bos clar
- Ermas
Estànci : Coulinen à Mountagnard
Couroulougi : Cousmoupoulito
Ref. sc. : Pteridium aquilinum (L.) Kuhn, 1879